Plastik atıklara karşı doğa dostu bakteri geliştiriliyor
AA & Ensonhaber

Çevre kirliliğinde kritik faktörlerden biri olan plastik atıkların dönüştürülmesi her zaman bir sorun olmuştur. Sadece karaları değil, denizleri de kirleten, hatta insan vücudu ve diğer canlılara büyük zarar veren bu atıkların doğada zararsız bir şekilde çözünmesinin yolları aranıyor.

SÜPER ENZİMLİ BAKTERİLER

Normal şartlarda yüzyılları alan plastik atıkların doğada çözünmesini birkaç güne indirgeyecek bir "süper enzim" bulundu.

İngiltere'de yer alan Portsmouth Üniversitesi'nden araştırmacılar, geçen yıl PETase adlı plastik yiyen bir enzimi yeniden tasarlayarak, süreci hızlandırmak için MHETease adlı enzimle birleştirdi.

PLASTİK YİYEN BÖCEKLERDE KEŞFEDİLDİ

Süper enzim, iki farklı enzimin birbirine bağlanmasıyla oluşturuldu. Her iki enzim de, 2016 yılında Japonya'daki atıklarda keşfedilen plastik yiyen böceklerde keşfedildi.

Araştırmacılar, süper enzimin ilk versiyonunu 2018'de geliştirdi. Bu enzim, birkaç gün içinde plastiği parçalayabildi. Ama süper enzimin son halinin, plastikleri altı kat daha hızlı ayrıştırdığı görüldü.

GERİ DÖNÜŞÜMDE ÖNEMLİ ROL OYNAYACAK

Süper enzim, tek kullanımlık içecek şişelerinde, halılarda ve giysilerde kullanılan en yaygın termoplastik olan polietilen tereftalatın (PET) geri dönüşümünde önemli bir rol oynayacak.

Doğa dostu bakteri atık sorununa çözüm olabilir-Video

YÜZYILLAR ALACAK ÇÖZÜNME, BİRKAÇ GÜNDE OLACAK

Plastiklerin doğada çözünmesi yüzlerce yıl alıyor. Ancak, araştırmacılar, süper enzim ile polietilen tereftalatın birkaç gün içinde yapı taşlarına ayırabileceğini açıkladı.

MCGEEHAN: "BÜYÜK BİR DÖNÜM NOKTASI"

CNN’e açıklamalrda bulunan Portsmouth Üniversitesi Enzim Yenilik Merkezi’nin direktörü John McGeehan, bu son gelişmenin plastiği geri dönüştürmek ve plastik kirliliğini azaltmak için enzimlerin kullanımına yönelik büyük bir dönüm noktasını temsil ettiğini belirtmişti.

Plastik atıklara karşı doğa dostu bakteri geliştiriliyor

McGeehan, "PETease’in  bu kadar iyi çalışmasına oldukça şaşırdık. Başarılı gelişmelerin, yeni plastik oluşturmak için fosil yakıtlar kullanmak yerine mevcut PET'in geri dönüştürülebileceği anlamına geliyor. Bu durum büyük bir enerji tasarrufunu da beraberinde getirecek” açıklamasını yapmıştı.

SÜPER ENZİMİN PLASTİĞE ETKİSİ NASIL OLUYOR

Süper enzim, PETease ve MHETease adlı iki enzimin birleşimden oluşuyor. İki enzimin birbirine bağlanması plastiğin çözünme hızını 6 kat hızlandırdı.

McGeehan, MHETase'ın moleküler yapısını haritalamak ve  tek tek atomları görebilmek için Güneş'ten 10 milyar kat daha parlak X-ışınları kullanan bir cihaz olan Diamond Light Source'u kullandı.

McGeehan, araştırmacıların MHETase ve PETase'yi bağlayarak yeni süper enzimi tasarlayabildiklerini ve DNA enzimlerini etkili bir şekilde birleştirerek tek bir uzun zincir oluşturabildiklerini söyledi.

Teknik, selülazları parçalamak için enzimler kullanan biyoyakıt endüstrisinde yaygın olarak kullanılıyor, ancak McGeehan plastikleri parçalamak için ilk kez iki enzimin birleştirildiğini vurguladı.

Çalışmanın tüm sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America adlı bilimsel dergide yayınlandı.

Plastik atıklara karşı doğa dostu bakteri geliştiriliyor

PLASTİK KİRLİĞİ, 2040'A KADAR ÜÇ KATINA ÇIKACAK

Plastik kirliliği, dünyanın acil çözülmesi gereken en büyük çevre sorunlarından birini oluşturuyor. The Pew Charitable Trusts'ın yakın tarihli bir raporuna göre, 2040 yılında okyanuslardaki plastik hacminin yaklaşık üç katına çıkarak 29 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu da gezegendeki her kıyı şeridinin metrekaresinde 50 kilogram plastik bulunması anlamına geliyor.

Plastik atıklara karşı doğa dostu bakteri geliştiriliyor

PLASTİK ATIKLAR, KUTUPLARDAKİ ERİMEYİ HIZLANDIRDI

Diğer taraftan, buzullarda ve karla kaplı alanlara ise 80 bin tondan fazla mikroplastiğin ulaştığı ve bu parçaların Güneş’in ısısını absorbe etmesiyle  kutuplardaki erimeyi artırdığı aktarıldı.

Plastik atıklara karşı doğa dostu bakteri geliştiriliyor

HER YIL MİLYONLARCA DENİZ CANLISININ ÖLÜM NEDENİ

Parçacıklar toksik kimyasallar ve zararlı mikroplar barındırıyor ve her yıl bunları yutan milyonlarca deniz canlısı hayatını kaybediyor. Ayrıca, bu deniz canlılarını tüketen insanlarda da çeşitli sağlık problemleri görülebiliyor. Ancak, mikroplastiklerin nsan sağlığı üzerindeki etkisi henüz tam olarak bilinmiyor.

Plastik atıklara karşı doğa dostu bakteri geliştiriliyor