Afyonkarahisar'da mandaların geni geliştirildi, et ve süt verimi arttı

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın destekleriyle AKÜ Veteriner Fakültesi tarafından 2011 yılında başlatılan 'Halk Elinde Islah' adlı proje kapsamında, mandaların geni geliştirilerek, süt ve et verimliliği artırıldı.

Çalışmalar kapsamında, 2011'de kentteki 2 bin mandanın yarısı projeye dahil edildi.

Yapılan çalışmayla 12 aylık malakların ağırlığı 150 kilodan 180 kiloya, yıllık bin litre süt üretimi de bin 180 litreye ulaştı.

SAYILARI 6 BİNE YÜKSELDİ

Geçen süreçte kentteki manda sayısı 6 bine yükseldi. Proje kapsamında bin 100 damızlık mandayla çalışmalar sürüyor. Projeye dahil edilen mandaların satışı yasaklanıp, üreticilerine destek ödemesi yapıldı. Kentte manda yetiştiriciliğinin azaldığı süreçte başlatılan projeyle sütünden kaymak üretilen mandalara üretici ilgisi arttı.

ET VE SÜT VERİMİ ARTTI

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü'nün (TAGEM) yürüttüğü 'Halk Elinde Islah' adlı proje hakkında bilgi veren AKÜ Veteriner Fakültesi Zootekni Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Mustafa Tekerli, "Projeye ilk olarak süt verimliliği ve malakların doğum ağırlığı, yaşama gücü gibi konularda başladık. Malaklarda 12'nci ay canlı ağırlığı 150 kilogram dolaylarındayken, şu anda 180 kilogram seviyesinde. Süt verimliliğinde de bin litre seviyesindeyken bin 180 litre düzeyine ulaştık." dedi.

MANDA SAYISI 6 BİNE YÜKSELDİ

Projeyle kentteki manda sayısında artış yaşandığına dikkati çeken Prof. Dr. Tekerli, "Projeye başladığımızda yaklaşık 2 bin kadar mandamız vardı, bugün ise 6 bine yakın. Mandaların etinden, sütünden alternatif ürün olarak yararlanılması amacıyla projemiz ilerletilmektedir. Mandalar için moleküler düzeydeki araştırmalarımızın bir parçası olan genetik ilerlemelerini inceliyoruz. Hayvanların her birinin genlerine ilişkin sonuçları alıyoruz. Hayvanların damızlık değerlerini tespit etmek amacıyla değerlendiriyoruz. Projemiz, Afyonkarahisar'ın Küçükçobanlı köyünde, Çay ilçesinde devam ediyor. Türkiye'nin başarılı projelerinden biri." dedi.

YETİŞTİRİCİLERİ BİN 700 LİRAYA KADAR DESTEKLEME

Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanı ve Türkiye Damızlık Manda Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkan Yardımcısı Ömer Kelem, proje kapsamında üreticilere manda başına 600 ile 960 lira arasında destekleme yapıldığını anlattı. Kelem, 'Halk Elinde Islah' projesi, 'Manda Islah Sistemi' ve 'Anaç Manda Yavru Desteklemesi' ile yetiştiricilerin hayvan başına, doğum yapmış manda için bin 700 lira civarında destekleme almasının mümkün olduğunu söyledi.

Kelem, mandaların sağılma döneminin 6 aydan 9 aya yükseldiğini, süt veriminin günlük 5-6 litreden 12 litreye kadar artabildiğini, doğan malak ağırlığının 12 kilodan 42 kiloya kadar yükseldiğini anlattı.