Bağışıklık sistemi, vücudun virüsler ve bakteriler gibi patojenlerin saldırılarına karşı kendini savunmasını sağlayan karmaşık bir hücre, doku, organ, yapı ve biyolojik süreç ağıdır.
Bağışıklık sistemi, vücudun bir parçası olan ve birlikte savunma sistemini oluşturan organlar, hücreler ve moleküller kümesidir. Bu savunma sistemi çok etkilidir ve hastalık yapıcı mikroorganizmalar ve cansız maddelerin (toz, polen, yabancı maddeler) saldırganlığına karşı ve ayrıca zararlı hale gelen kendi hücrelerine (örneğin hücre tümörleri) karşı bir kalkan oluşturur.
Bağışıklık türleri
Bağışıklık tepkisi doğuştan olabilir, yani sizinle izimle doğar ve yabancı maddelerin, salgıların (gözyaşı, mukus, tükürük) girişine engel teşkil eden deri ve mukoza zarları gibi vücudu savunmak için fiziksel engeller kullanır.
Doğuştan gelen bağışıklığın haricinde edinilmiş bağışıklık da vardır. Bu, doğumdan sonra gelişen ve yıllar içinde güçlenen, yabancı bir mikroorganizma veya maddeyle her yeni karşılaşmada kazanılan, vücudun buna yanıt olarak uyarlanmış savunma molekülleri ürettiği bağışıklıktır.
Vücudumuz belirli bir yabancı maddeye karşı savunma molekülleri geliştirdikten sonra, bu savunmaları onunla sonraki her karşılaşmasında kullanma yeteneğine sahiptir, yani bir hafızası vardır.
Özellikle stres, sigara, antibiyotikler, mevsimsel değişiklikler, soğuk havalar, aşırı güneşe maruz kalma ve hepsinden önemlisi yanlış bir yaşam tarzı nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflayabilir. Fiziksel aktivitenin olmaması, sağlıksız beslenme, esas olarak doymuş yağlardan zengin gıdaların tüketimi, rafine gıda aluımı ve meyve ve sebzelerin yokluğunda da bağışıklık savunması çöker.
Düşük bağışıklık savunmasına sahip olunduğunda, hem fiziksel hem de zihinsel olarak sürekli yorgun hissedilir, halsiz ve depresif durumlar ortaya çıkar, saç dökülmesi görülür, konsantre olmak çok zordur ve tipik grip durumlarına özgü semptomlar ortaya çıkar.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek için nasıl beslenilmeli?
Bağışıklık sistemi, çeşitli organ ve hücrelerden ve dolaşan moleküllerden oluşan bir sistemdir. Diğer tüm organ ve dokularda olduğu gibi bağışıklık sistemi de hastalanabilir ve bu nedenle onu sağlıklı tutmak gerekir.
Bu nedenle bağışıklık sağlığını korumak için yapılacak ilk şey, yanlış beslenme de dahil olmak üzere kötü alışkanlıklardan kaçınarak sağlıklı bir tarz benimsemektir.
Sağlığımız yeme şeklimizle yakından bağlantılı olduğundan ve bağışıklık sistemimizin büyük bir kısmı bağırsakta yer aldığından, beslenme bağışıklık sistemini desteklemede çok önemli bir rol oynar.
Bbağışıklık sisteminin sağlığını artırmak için bazı yiyecek kategorilerini sofranızdan kaldırmanız gerekebilir. Meyve ve sebzeler, hücrelerin işleyişi ve özellikle bağışıklık sisteminin hücreleri için temel olan moleküller olan vitamin ve mineral kaynağı oldukları için vazgeçilmezdir. Ayrıca, hücresel yaşlanmaya karşı koyan ve bağışıklık sisteminin bir parçası olan bağırsak bakteri florasını besleyen lifler ve antioksidanlar açısından da zengindirler.
Tam tahıllar ve baklagiller lif bakımından zengin olmaları nedeniyle bağışıklık sistemini güçlendirirken, bağırsakları zararlı toksinlerden ve atıklardan da arındırırlar.
Kuruyemişler ve yağlı tohumlar birçok hastalığın altında yatan bir mekanizma olan iltihaplanmaya karşı koyan omega 3 yağları gibi iyi yağ kaynaklarıdır.
Vücudun hiçbir zaman protein yetersizliği çekmemesi de önemlidir. Proteinler balık, bakliyat ve etlerden elde edilebilen, vücudun yapı yalzemesi kaynaklarıdır.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek için 10 doğal ilaç
Bağışıklık sistemini harekete geçiren ve destekleyen iyi miktarlarda besin içeren gıdalar ve davranışlar vardır.
1. C vitamini
Bağışıklık denince akla ilk gelen şey C vitamini oluyor. Askorbik asit olarak da adlandırılan C vitamini, güçlü bir antioksidan özelliklere sahiptir ve vücudun kendini daha etkili bir şekilde savunmasına yardımcı olur. C vitamininin bağışıklık sistemi üzerindeki çalışma mekanizması oldukça karmaşıktır. Bu vitamin antioksidan gücünün yanı sıra fagositler, doğal öldürücü hücreler ve T lenfositler gibi bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivitesini artırır.
C vitamini ağırlıklı olarak taze meyve ve sebzelerde, özellikle kivi, biber, narenciye ve domateslerde bulunur. Kolay bozulur, çok uçucudur ve pişirme ile dağılır. Yeterli miktarda almak için C vitamini açısından zengin yiyecekleri çok fazla işlemden geçirmeden, çiğ olarak tüketmeniz tavsiye edilir. Taze soyulmuş kivi, taze sıkılmış portakal, salatalarda domates vb. şeklinde C vitamini alımı desteklenebilir. C vitamini ihtiyacı günde yaklaşık 75 mg'dır. Eksiklik durumunda, hiçbir zaman çeşitli ve doğru bir diyetin yerine geçmemesi gereken özel takviyelere başvurmak mümkündür.
2. Bal
Bağışıklık uyarıcı olarak çok ünlü bir başka doğal ilaç da baldır. Özellikle ham ballar iltihap önleyici, antibakteriyel ve antioksidan özelliklere sahiptir. Bağışıklık sistemini güçlendirme yeteneğine sahiptir. Son araştırmalara göre, bal farklı hücre türleri üzerindeki sinerjik etki sayesinde, bağışıklık sistemini uyararak enfeksiyonları önlemeye ve savaşmaya yardımcı olmaktadır.
3. A vitamini
A vitamini hücresel farklılaşma sürecinde önemli bir rol oynar ve bu nedenle sağlıklı ve doğru gelişim, dokuların sağlığı ve güçlü bir bağışıklık sistemi için gereklidir.
Havuç, kayısı, kavun, karpuz, çilek, domates gibi turuncu, sarı ve kırmızı meyve ve sebzelerde karotenoidler şeklinde veya yumurta, süt ve tereyağı gibi hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunur. Çok hassastır ve pişirme sürecinde büyük ölçüde kaybolur. Günlük gereksinim yaklaşık 0,6-0,7 mg'dır, ancak emzirme döneminde ihtiyaç yaklaşık 1 mg'a yükselir.
4. D vitamini
D vitamini, bağışıklık sisteminin sağlığı ve işleyişi için gerekli olan yağda çözünen bir besindir. D vitamininin çoğu güneşlenerek elde edilir. D vitamini eksikliği, üst solunum yolu enfeksiyonu riskinin artmasıyla ilişkilidir. Bu vitamin özellikle B ve T lenfositleri gibi bağışıklık sisteminin bazı hücrelerinin tepkisini düzenler.
Araştırmalara göre, D vitamini takviyesi bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve solunum yolu enfeksiyonlarına karşı korunmaya yardımcı olabilir. D vitamini takviyesi, eksikliği olan kişilerde solunum yolu enfeksiyonu riskini önemli ölçüde azaltır.
5. Çinko
Çinko, doğuştan gelen bağışıklıktan sorumlu hücrelerin oluşumunda yer aldığı ve iyi bir antioksidan etkiye sahip olduğu için bağışıklık sistemini destekler. Çinko eksikliği, bağışıklık sisteminin sağlıklı bir şekilde işleyişini engeller. Doğru, sağlıklı ve çeşitli bir diyet genellikle vücut için gerekli olan çinko miktarının alınmasını sağlar. Diyet yeterli olmadığında, özel takviyelere başvurulabilir. Çinko ağırlıklı olarak kakao, maya, yağlı tohumlar, baklagiller, balık, yumurta, süt, tahıllar ve ette bulunur.
6. Zerdeçal
Zerdeçalın birçok faydası arasında iltihaplanmayı önleme ve azaltma da vardır. Bu nedenle zerdeçal, bağışıklık sistemini güçlendirmek için başka bir doğal ilaçtır. Bunu esas olarak antioksidan etkisi sayesinde ve termojenezi, yani vücut tarafından ısı üretimi ve depolanmasını kolaylaştırarak yapar.
Yemeklerinizi tatlandırmak için baharat olarak, bitki çaylarında veya ek olarak kullanılabilir. Ancak zerdeçalın aktif maddesi olan kurkumin düşük bir biyoyararlanıma sahiptir, emilimini artırmak için karabiber veya sıvı yağlar, süt, yoğurt gibi yağlı maddelerle karıştırılması tavsiye edilir.
7. Tarçın
Tarçın, bağışıklık sistemini güçlü ve sağlıklı tutmaya yardımcı olan baharatlar arasındadır. Zerdeçal gibi tarçın da termojenezi uyarır, yüzyıllar boyunca soğuk algınlığı, grip ve daha genel olarak solunum yollarını etkileyen hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için iyi bir doğal ilaç olarak kabul edilmiştir. Baharat olarak, bitki çaylarının hazırlanmasında veya ek olarak alınabilir.
8. Ekinezya
Ekinezya, bağışıklık sisteminin doğal bir uyarıcısı olarak kabul edilir. Özellikle soğuk algınlığı ve solunum yollarını etkileyen mevsimsel hastalıkların önlenmesine yardımcı olur. Bir bağışıklık uyarıcı olarak kullanımı çok eskidir ve araştırmalar tarafından da etkisi kanıtlanmıştır. Bazı araştırmalara göre, özellikle C vitamini içeriği ile soğuk algınlığı belirtilerinin daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur.
9. Yağlı balıklar
Yağlı balıklar, iltihap önleyici ve hücre koruyucu özelliklere sahip olan omega 3 yağları içerir. Sardalya, uskumru, somon ve hatta hamsilerde bulunur. Ayrıca balık, vüctta hasarlı dokuların onarımı için kullanılan iyi bir protein kaynağıdır.
10. Probiyotikler
Bağırsak florasında çok sayıda ve çeşitli iyi bakteriler yaşar. Bu bakteriler sadece besinlerin metabolizmasını değil, aynı zamanda bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivitesini de etkiler. Probiyotikler olarak adlandırılan bu bakteriler, yoğurt veya kefir, lahana turşusu gibi fermente ürünler yoluyla alınabilir. Tabii ki, tüm laktik fermentler, bağırsaklara hayati ve aktif bir biçimde ulaşma yeteneğine sahip değildir, bu nedenle, özel olarak formüle edilmiş gıda takviyelerinin kullanımı yoluyla tamamlamaya başvurulabilir.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış