Beyne kan taşıyan atardamarlardan biri yırtıldığında veya bir kan pıhtısı tarafından tıkandığında felç, bir diğer adıyla inme meydana gelir. Bu, beynin o atardamar tarafından beslenen bölümünün beyin hücrelerinin ölümüne neden olur. Felç, dünya çapında önde gelen ölüm nedeni ve ana engellilik kaynağıdır.
10 vakanın 8'i, bir serebral arter aniden kapanarak iskemiye, yani beynin bir bölgesine kan akışının aniden kesilmesine neden olduğunda ortaya çıkar. Vakaların daha azı bir anevrizma nedeniyle beyin kanaması sonucunda olur.
Felçi hem etkilenen kişilerin hem de hasta ailelerinin yaşam kalitesini geri döndürülemez bir şekilde değiştirir.
Beyin hasarının etkisi oldukça değişkendir ve etkilenen bölgeye bağlıdır. Çünkü beynin farklı görevleri yerine getiren farklı alanları vardır. Bazı felçler büyük hasara neden olmazken, bazıları çok hassas beyin bölgelerini etkileyebilir.
Felç, nedene bağlı olarak iki farklı tipte gelişebilir. İskemik inme, beyne giden kan akışının bir pıhtı tarafından engellendiği durumdur. Tıkanıklık bir saatten daha kısa sürede geçerse geçici iskemik atak olarak adlandırılır.
Hemorajik inme, beyindeki bir atardamarın yırtılmasından kaynaklanır, bu da kanın sızmasına ve beyin hücrelerine zarar vermesine neden olur.
Felcin ilk belirtileri
Bu önemli bir halk sağlığı sorunudur ve etkisinin yalnızca etkilenenlerin üzerinde değil, aynı zamanda aileleri üzerinde de önemli sonuçları vardır.
Hastalığın en yaygın belirtileri şunlardır:
- Duyusal bozukluklar, vücudun bir tarafında yüzün alt yarısında, kolda ve/veya bacakta, ağızda asimetri ile birlikte karıncalanma, duyu kaybı.
- Bir kolu kaldıramama veya diğeriyle aynı seviyede tutamama ve/veya bir bacağı hareket ettirmede zorluk.
- Konuşmada ve başkalarını anlamada zorluk.
- Bir veya iki gözde görme bozuklukları.
- Hareketlerin koordinasyonu kaybı, baş dönmesi veya kayma hissi.
- Çok şiddetli ve olağandışı baş ağrısı.
- Çarpık ağız.
- Nesneleri kavramada zorluk.
- En ciddi vakalarda bilinç durumunda değişiklik.
Felç şüphesi durumunda ne yapılmalı?
Birkaç yıl öncesine kadar akut iskemik inme için hiçbir tedavi türü mevcut değildi ve tek müdahale, önleme yöntemleriydi.
Günümüzde müdahale etme şansı vardır, ancak sadece belirtilerin başlangıcından itibaren ilk saatlerde müdahale edilebilir.
Bu nedenle felci düşündüren bir belirti yaşıyorsanız, mutlaka en hızlı şekilde bir acil servise başvurun.
Felç nasıl teşhis edilir?
Kalp krizi veya kafa travması durumunda, felç riski tıbbi bir acil durumdur ve belirtileri olanlar derhal acil servise başvurmalıdır.
Felç tedavisinde uzmanlaşmış tıbbi personel, hastanın kısa bir klinik geçmişini toplamaya ve genel bir nörolojik muayene yapmaya, eksikliğin ciddiyetini belirli bir ölçek aracılığıyla ölçmeye çalışacaktır. Ayrıca kan testleri, beynin BT taraması ve bazı durumlarda beynin MR'ı çekilir. Doktorlar ayrıca gerekirse EEG gibi başka testler de yapabilirler.
Felci önlemek için sahip olunması gereken ve kaçınılması gereken davranışlar:
- Sağlıklı yaşam tarzı benimseyin ve sürdürün.
- Sigara içmeyin ve pasif içiciliğe maruz kalmaktan kaçının.
- Düzenli olarak yeterli fiziksel aktivite yapın, haftada 5-7 kez en az 30 dakikanızı egzersize ayırın.
- Alkollü içeceklerin tüketimini bırakın.
- Doğru, çeşitli ve dengeli bir diyet uygulayın. Özellikle tuz tüketimini azaltmanın, sebze, meyve, kepekli tahıllar ve balık tüketimini tercih etmenin, kırmızı et, hayvansal yağ ve şeker alımını sınırlamanın iyi olduğunu unutmayın.
- Enerji ihtiyaçlarınız için yeterli miktarda kalori tüketerek ideal vücut ağırlığını koruyun.
- Günde üç fincan kahveyi aşmayın.
- Bilinçsizce herhangi bir ilaç almaktan kaçının.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış