Milan Kundera'nın Roman Sanatı kitabında iki yazar kıyaslaması

Şüphesiz yaşayan en büyük yazarlardan biri olan Milan Kundera, sadece Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği gibi romanlarıyla değil denemeleriyle de dünya edebiyatına damgasını vurmuş bir isim.

Perde ve konuşmaları, söyleşileri ile yazılarını derlediği Roman Sanatı, Kundera’nın edebiyata yaklaşımını, edebiyatçılara dair görüşlerini anlamak için eşsiz birer kaynak.

UFUK AÇAN İNCELEMELER

Kundera denemelerinde farklı çağlar ve farklı coğrafyalardan yazarlar arasında hem son derece isabetli ama hem de oldukça sıradışı bağlar kurarak edebiyat severlerin ufkunu açacak nitelikte incelemeler sunuyor okura.

Yazar Milan Kundera

KAFKA - HASEK KARŞILAŞTIRMASI

Bunlardan biri de Roman Sanatı kitabındaki Kafka-Hašek kıyaslaması. Bu küçük bölümde Kundera, Kafka’nın evreninde ve Jaroslav Hašek’in Aslan Asker Şvayk’ında bürokrasiyi ele alıyor.

Satın almak için tıklayın:

Sayfa: 160

"KAFKA'YA GÖRE DÜNYA"

"Kafka’ya göre dünya, bürokrasinin egemenliğinde bir evrendir. Büro sıradan sosyal bir olgu gibi değil ama dünyanın özü gibidir. Anlaşılması, nüfuz edilmesi zor Kafka ile popüler Hašek arasındaki benzerlik (ilginç, hiç beklenmedik bir benzerlik) burada yatar. Hašek, Aslan Asker Şvayk’ta orduyu Avusturya-Macaristan toplumundan bir kesit olarak (yani bir gerçekçi, bir sosyal eleştirmen tarzında) değil, dünyanın modern bir görünümü olarak betimler. Tıpkı Kafka’nın adaleti gibi Hašek’in ordusu da uçsuz bucaksız muazzam bir bürokrasi kurumundan, eski askerî erdemlerin (cesaret, kurnazlık, maharet) hiçbir işe yaramaz olduğu bir bürokrasi ordusundan başka bir şey değildir."

Franz Kafka

"HASEK'İN ASKER BÜROKRATLARI"

"Hašek’in asker bürokratları aptaldır; Kafka’nın bürokratlarının saçma olduğu kadar ukalaca mantıklarında da bilgelikten eser yoktur. Kafka’da budalalık bir gizem örtüsüne bürünerek metafizik bir mesel havasını alır. Cesaret kırıcıdır. Joseph K. yaptığı hareketler, anlaşılmaz sözleriyle ne pahasına olursa olsun bir anlam çıkarmak için çırpınacaktır. Çünkü idama mahkûm olmak korkunç olsa da, yok yoluna gitmek gibi bir hiç uğruna mahkûm olmak tamamen tahammül edilmez bir şeydir. Bu yüzden K. suçlu olmaya razı olacak ve ne suç işlediğini bulmaya çalışacaktır. Son bölümde, iki celladını belediye zabıtasının (kendisini kurtarabilecek olan) bakışlarından koruyacak ve ölmeden birkaç saniye önce, kendi kendini boğmak için yeterince güce sahip olmayıp bu pis işi onların üzerinden almadığı için kendini suçlayacaktır."

Jaroslav Hašek

Ergül Tosun

Kitap sayfası için iletişim:

ergul.tosun@ensonhaber.com