Jean Paul Sartre'den edebiyat üzerine tezler
ensonhaber.com

Edebiyatla böylesine içten ilgilenmiş bir filozoftan manifesto beklememek olmazdı. Sartre da beklentileri boşa çıkarmadı ve Edebiyat Nedir? isimli bir kitap yazdı.

Sartre’ın tezi basit:

Çağdaş yazar kendini adamalı. Ancak, adanmışlıktan doğacak sıkıcı bir üretimdense bizi edebiyatta anlam arayışına davet eder Sartre. Tezinin geçerli olduğu alanları açıklığa kavuşturmak için şiir ve düz yazı arasındaki ayrıma odaklanır.

ŞİİR DİLE HİZMET EDER

Sartre’a göre şiir, resimle, heykelle ve müzikle aynı özellikleri taşır: Adanmışlığı göstermenin çok da mümkün olmadığı bir alan. Adanmışlık için dil araç haline getirilmelidir.

Ama Sartre’a göre şiir, dile hizmet eder; bu yüzden şiir bu kadar takdir edilir. Şiir faydacı değildir. İşe yaramayacak kelimeleri göz ardı etmez.

Jean Paul Sartre'den edebiyat üzerine tezler

DÜZ YAZI VE ŞAİR

Şairler, düz yazı yazarlarının aksine dil sınırlarına uymak zorunda değildir; zaten bu sınırlar dışında hareket eder, dili dışarıdan gözlerler.

İlk başta imzalanan sessiz anlaşma şairlere dünyayı olduğu gibi görme izni verir, daha sonra da onu tanımlamaya çalışırlar.

Estetikten ve gerçeklerden eşit derecede etkilenir şairler. Bilgi sağlamaktansa sesi ve ruhu dünyayı en iyi yansıtacak kelimeleri ararlar.

EDEBİYAT NEDİR?

Edebiyat nedir? sorusunu samimiyetle sorarken de Sartre, kendini adamış bir yazar olarak sunar. Amacı bahsetmek ve değiştirmektir. Bizi geleceğe taşımaktır. Şiirin burada yeri yoktur. Sanat için sanat anlayışı kabul görmez.