Kitap Kıyımının Evrensel Tarihi, Sümer tabletlerinden 2003’te Irak Ulusal Kütüphanesi’ndeki elyazmaları ve sanat eserlerinin yok edilişine kadar uzanan bir yelpazede kitap kıyımını ele alıyor.
İskenderiye Kütüphanesi’nin yakılışı, kaybolan büyük Yunan klasikleri, 13. yüzyılda dönemin kültür başkenti Bağdat’ı işgal ettiği sırada kütüphaneleri yakıp yıkan Moğol hükümdarı Hülagu, Avrupalı fatihlere eşlik eden misyonerlerin Aztek ve Maya kodekslerini yakması, Herculaneum’un yanmış papirüsleri, engizisyonun akıldışı acımasızlığı, D.H. Lawrence’tan James Joyce ve Salman Rushdie’ye çeşitli yazarların maruz kaldığı sansür ve benzeri uygulamalar, bu ilginç ve ürkütücü çalışmanın konusunu oluşturuyor.
KİTAP SEVMENİN SANATI
Kitabın, kitap sevmenin, kütüphanelerin hatta kâğıdın ve matbaacılığın tarihçesi üzerine epeyce kaynağa erişebilir hale geldik son yıllarda. Okurlar Manguel, Eco gibi yazarların kütüphane ve kitap methiyelerine merak salmak bir yana kâğıdın icadına uzanan metinleri okuyacak kadar hevesli.
Başkalarının dizdiği ve bahsettiği kütüphanelerde, internet sitelerinin en güzel kütüphaneler foto galerilerinde ya da kitabın tarihçesini anlatan övgü ve bilgi dolu sayfalarda gezinmek okurlara ilham oluyor.
Günümüze ulaşamayan kütüphaneler ve kitaplardan ne kadar bahsedildiği, kitap kıyımının tarihinin ne kadar ilgi çektiğiyse müphem. Birçoğumuz bu sorulardan kaçınsak da kitap kıyımının tarihi çok da uzakta kalmış değil.
KÜTÜPHANECİLİKTE OTORİTE SAHİBİ YAZAR
Venezuelalı yazar Fernando Báez, çeşitli ülkelerde kültür kıyımına karşı toplumun her kesimini bilinçlendirmek amacıyla bölgesel ve kentsel çalışmalarda danışmanlık yapıyor ve kütüphanecilik alanında bir otorite olarak tanınıyor.
KİTAP KIYIMININ EVRENSEL TARİHİ
Kitap Kıyımının Evrensel Tarihi, bu konuyu deşerek bize kitap kıyımının güncelliğini hatırlatıyor. Belli bir rota üzerinde ve belli düzen içinde, kitapların maruz kaldığı vahşetin anlatıldığı bu kitabın çıkış noktasıysa yazarın kişisel tarihine dayanıyor.
Çocukken anne babası bütün gün çalıştığı için vakit geçireceği bir sığınak olarak Guayana’nın (Venezuela) San Felix kentindeki eski kütüphaneye bırakılan yazar Báez, burada kitaplar arasında mutluluğu bulduğu uzun vakitler geçirirken, günlerden bir gün Orinoco Nehri’nin kollarından birinin aniden taşmasıyla mutluluğu sona eriyor; sular kitapları götürüyor, yazarın çocukluk yuvası dağılıyor.
KİTAPTAN KORKMAK...
Yazar: “Fiziksel malzeme kitapla ancak ikinci derecede ilişkilendirilebilir. Gerçekten de buradaki yakıcı mesele aslında bir nesne olarak kitap değil. Bu yüzden bazen fazlasıyla abartılarak boş laflarla kitabın kutsallaştırılmasının, fetişleştirilmesinin kitapları korumak adına bir işlevi olmuyor. Öyle ki bir kitap belki tutkuyla akış halindeki bir suya ya da bir otel odasındaki komodinin üzerine bırakılabilir; belki pek de makul olmayan öfke hezeyanları sayfaları buruşturup yırtmaya neden olabilir ya da belki yazar Báez’in anısına atıfla söylersek çocukça bir isyan duygusuyla ders yılı sonunda birkaç okul kitabı yakılabilir. Mesele elbette yakılıp yırtılan bu üç-beş kitap değil. Mesele yazarın John Milton’dan alıntıladığı sözlerle altını çizdiği üzere belleğin yok edilmesi, geçmişe saldırılması, kitapların içeriklerinden korkulması."
Ergül Tosun
Kitap sayfası için iletişim:
ergul.tosun@ensonhaber.com
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış