Dostoyevski mi Tolstoy mu tartışması

Dünya edebiyatının iki büyük yazarı, edebiyatçısı... Rus Tolstoy ve Dostoyevski'den bahsediyorum. İkisi de verdikleri eserlerle adlarını ölümsüzleştirdi.

Dostoyevski denilince Suç ve Ceza, Tolstoy denilince de Savaş ve Barış akla geliyor. Peki, hangi yazar daha iyi ve daha çok okunuyor?

Baştan söyleyelim bununla ilgili elimizde tatmin edici bir veri yok ama bildiğimiz şu ki, hangisi daha iyi tartışması devam ediyor.

NEYE GÖRE İYİ, KÖTÜ...

İki yazarın da kitaplarını bir solukta okuyan birisi olarak şunu söylemek istiyorum: Her ikisinin de kalitesinden zerre kadar kuşkum yok. Sadece eğildikleri ve yazdıkları konulardan yola çıkarsak Dostoyevski'nin bir adım önde olduğunu görebiliriz. Ama bu benim kişisel fikrim, herhangi bir araştırmaya dayanmıyor.

MÜSLÜMANLARIN TOLSTOY SEVGİSİ

Tolstoy'un Din Nedir adlı bir kitabı var. Okudum... Yazarın din ve Müslümanlık hakkında bazı tespitleri var. Öte yandan Hz. Muhammed için de güzel sözler sarfettiğini biliyoruz.

Bir diğer kanı ise, Tolstoy'un ölmeden önce Müslümanlığı seçmiş olması. Ama bununla ilgili de kesin bir bilgi yok. Dolayısıyla muhafazakar okurların Tolstoy sevgisi buradan gelmektedir.

KUMARBAZ DOSTOYEVSKİ...

Dostoyevski'nin kumarbaz olduğunu, yazdığı Kumarbaz kitabından zaten anlıyoruz. Öyle ki; kumar borcunu ödemek için 20 günde bu romanı yazıyor ve gelen teklif gelirleriyle borcunu ödüyor. Ama verdiği eserlerle günümüzde bile hala çok okunan bir yazar.

KİM HANGİ YAZARI SEVİYOR

Tolstoy mu Dostoyevski mi sorusu Türkiye'nin önde gelen yazarlarını da meşgul etmiş.

İşte ünlü yazarların tercihleri..

ATAOL BEHRAMOĞLU:

"Lev Tolstoy her zaman tercihimdir. Romanlarında gereksiz uzatmalar olmadığı için. Daha az didaktik olduğu için. Hem mülk sahibi çevreleri hem de köylüyü aynı başarıyla betimleyebildiği için. Dostoyevski'de hiç bulunmayan olağanüstü doğa betimleri için. Yer yer bilinç akımına yaklaşan anlatım özellikleri için."

GÜNDÜZ VASSAF

"Dostoyevski, psikolojik romancılığın başlangıcı, Tolstoy da efsanenin, Homeros'un devamı sayılır. Fakat bunlar bence yapay kategoriler. Ben ikisinde de insanı dolu dolu yaşıyorum."

MARİO LEVİ:

"Benim kesin tercihim Dostoyevski'dir. Çünkü Dostoyevski'de insan karakterlerinin çok daha derinlemesine işlendiğine inanıyorum. Ayrıca şöyle bir ayırım yapıyorum."

SELİM İLERİ:

"Benim yazarım muhakkak ki Dostoyevski'dir, ama Tolstoy da elbette Rus edebiyatının en büyük yazarlarından birisi. Başta Anna Karanina olmak üzere çok büyük bir zevkle okuduğum bazı kitapları var. Dostoyevski ise yaradılışıma daha yakın. Ondaki büyük merhamet duygusu, yazarlık yaşamımda bana daima kılavuz oldu. İç dünyaları Tolstoy'dan daha derinlemesine incelediği için 20. yüzyıl edebiyatına yol açan bir öncü yazar olduğunu düşünüyorum."

Ergül Tosun

Kitap sayfası için iletişim:

ergul.tosun@ensonhaber.com