Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani video konferansla saat 14.00'te bir araya geldi.
Astana formatında düzenlenen zirvenin açılışında Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir konuşma gerçekleştirdi.
Erdoğan, konuşmasına toplantının hayırlı olması dileğiyle başladı.
"SURİYE'DE İSTİKRAR İÇİN ELİMİZDEN GELENİ YAPACAĞIZ"
Video konferans yoluyla olsa da bir araya gelinmesinden memnuniyet duyduğunu ifade eden Erdoğan, "İran ve Rusya'da salgın nedeniyle meydana gelen can kayıplarından dolayı çok üzgünüm. İran ve Rusya halkına taziyelerimi iletiyorum. Türkiye olarak salgınla mücadele sürecinde vatandaşlarımıza en iyi sağlık hizmetinin vermenin yanında, dost ve kardeşlerimize de yardımcı olduk. Günlük vefat sayımızı 16'lara kadar indirmeyi başardık. Bu musibetten dünyanın en kısa zamanda kurtulmasını diliyorum.
Türkiye olarak Suriyeli kardeşlerimizin yanında olduk. Etnik kimliğine, kökenine bakmadan milyonlarca Suriyeli sığınmacıya kucak aldık. Suriye'nin terör örgütlerinin eliyle parçalanmaması için büyük özen gösterdik. Gerektiğinde fiili müdahelede bulunarak insani dramın önüne geçtik. Komşumuz Suriye'nin bir an önce istikarara kavuşması için elimizden geleni yapmayı sürdüreceğiz. Yapacağımız istişarelerin Suriyeli kardeşlerimiz ve tüm bölgemiz için hayırlara vesile olmasını Rabbimden niyaz ediyorum." ifadelerini kullandı.
Erdoğan, Putin ve Ruhani arasında Astana Zirvesi VİDEO
ORTAK AÇIKLAMA YAYINLANDI
Koronavirüs salgını nedeniyle videokonferans yöntemiyle yapılan zirve, 1,5 saat sürdü.
Zirve sonrası, devlet başkanları tarafından ortak açıklama yayımlandı.
Açıklamaya göre Üçlü Zirve'de devlet başkanları Suriye sahasındaki mevcut durumu ele aldı, üçlü eş güdümü artırma yönündeki kararlılıklarını yineledi.
Üçlü Zirve'de liderler, komşu ülkelerin milli güvenliğine halel getirecek ayrılıkçı gündemlere karşı durma kararlılığını da ifade etti.
Zirve sonrası yayınlanan 14 maddelik açıklama;
1. Suriye sahasındaki mevcut durumu ele almış, 16 Eylül 2019'da Ankara'dakison toplantılarından sonra kaydedilen gelişmeleri gözden geçirmiş vemutabakatları ışığında üçlü eşgüdümü artırma yönündeki kararlılıklarını yinelemişlerdir.
2. BM Şartı’nın amaç ve ilkelerinin yanı sıra Suriye Arap Cumhuriyeti’ninegemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetlitaahhütlerini vurgulamışlardır. Bu ilkelere evrensel düzeyde saygı gösterilmesi ve kim tarafından gerçekleştirildiğine bakılmaksızın, hiçbir eylemin bu ilkelere helal getirmemesi gerektiğine dikkat çekilmiştir.
3. Bu bağlamda, gayrimeşru özyönetim teşebbüsleri dahil olmak üzere, terörlemücadele kisvesi altında sahada yeni gerçeklikler yaratılmasına dair her türlügirişimi reddetmiş; Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğünün yanısırakomşu ülkelerin milli güvenliğine de halel getirecek ayrılıkçı gündemlere karşıdurma yönündeki kararlılıklarını ifade etmişlerdir.
4. Suriye'nin kuzeydoğusundaki durumu ele almış, bu bölgede güvenlik ileistikrarın ancak ülkenin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı temelindesağlanabileceğini vurgulamış ve bu doğrultuda çabalarını koordine etmedeanlaşmışlardır. Suriye Arap Cumhuriyeti’ne ait olması gereken petrolgelirlerine yasadışı şekilde el konulmasına ve transfer edilmesine yönelikitirazlarını beyan etmişlerdir.
5. Uluslararası insancıl hukuk uyarınca sivillerin ve sivil altyapının korunmasınısağlarken, DEAŞ, Nusra Cephesi ve El Kaide veya DEAŞ bağlantılı tüm diğerbireyler, gruplar, teşebbüsler ve oluşumlar ile Birleşmiş Milletler GüvenlikKonseyi tarafından terörist olarak tanımlanan diğer grupların tamamenortadan kaldırılması amacıyla aralarındaki işbirliğini sürdürme kararlılıklarınıteyid etmişlerdir.
6. İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesi’ndeki durumu etraflıca gözden geçirmiş ve İdlip’le ilgili bütün anlaşmaların tüm unsurlarıyla hayata geçirilerek sahadakisükunetin temininin gerekliliğini vurgulamışlardır.
7. COVID-19 salgınının beraberinde Suriye'nin sağlık sistemi ile sosyoekonomik ve insani durumu bakımından büyük bir sınama getirdiğini kabulederek, Suriye'deki insani durum ve salgının etkisine dair duydukları derinendişeyi dile getirmişlerdir. Özellikle COVID-19 küresel salgını karşısında,uluslararası hukuka, uluslararası insancıl hukuka ve BM Şartı'na aykırı tüm tektaraflı yaptırımları reddetmişlerdir. Suriye halkının acılarının hafifletilmesiamacıyla Suriye genelinde hızlı, güvenli ve kesintisiz insani erişimsağlanmasına yönelik ciddi gereksinimi vurgulamış ve ayrımcılık, siyasallaşmave önkoşullar olmaksızın, Suriye'ye yapılan yardımı artırmaları için baştaBirleşmiş Milletler ve bağlı insani kuruluşları olmak üzere, uluslararası toplumaçağrıda bulunmuşlardır.
8. Suriye ihtilafına askeri çözüm getirilemeyeceğine ve ihtilafın yalnızcaSuriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde, Birleşmiş Milletler’inkolaylaştırıcılığında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılıkararıyla uyumlu bir siyasi süreç yoluyla sona erdirilebileceğine dair inançlarınıteyid etmişlerdir. Bu bağlamda, Astana garantörlerinin belirleyici katkısı veSoçi'deki Suriye Ulusal Diyalog Kongresi kararlarının uygulanması sonucundaCenevre'de oluşturulan Anayasa Komitesi'nin önemli rolünü vurgulamışlardır.Anayasa Komitesi'nin Ağustos 2020 tarihinde üçüncü toplantısınıüyelerini ve kolaylaştırıcı olarak BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel TemsilcisiGeir O. Pedersen’i sürekli iletişim yoluyla desteklemeye hazır olduklarını teyidetmişlerdir.
9. Astana formatının ilgili Çalışma Grubu çerçevesinde zorla alıkonan/kaçırılanşahısların karşılıklı salıverilmelerine dair faaliyetlerin devamındakikararlılıklarını yinelemişlerdir. Suriyeli taraflar arasında güven artırılmasındaetkinliğini ve gerekliliğini ispat etmiş olan Çalışma Grubu’nun özgünniteliğinin altını çizmişler ve çalışmalarının sürdürülmesi için tedbir almaktaanlaşmışlardır.
10. Mültecilerin ve ülke içinde yerlerinden edilmiş kişilerin Suriye'de ikametettikleri yerlere güvenli ve gönüllü olarak geri dönüşlerini kolaylaştırmaihtiyacının ve bu kişilerin geri dönme ile desteklenme haklarının korunmasınınaltını çizmişlerdir. Bu bağlamda, yeniden iskan edilmeleri ile normal bir hayatakavuşturulabilmelerinin yanı sıra, külfet paylaşımında daha geniş sorumluluküstlenme ve su ile enerji kaynağı şebekeleri, okullar, hastaneler ve insanimayın eylemi dahil, insani altyapıyı eski haline getirmek suretiyle uluslararasıtopluma Suriye'ye yaptıkları yardımı artırma çağrısında bulunmuşlardır.
11. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 497 sayılı kararı başta gelmeküzere, Suriye Golanı'nın işgalini reddeden ilgili Birleşmiş Milletler kararlarınınhükümleri dahil, herkesçe tanınan uluslararası hukuk kararlarına saygıgösterilmesi gerekliliğini teyid etmişler ve bu itibarla, ABD Yönetiminin işgalaltındaki Suriye Golanı’na dair uluslararası hukukun ağır ihlalini teşkil eden vebölgesel barış ile güvenliği tehdit eden kararını kınamışlardır. İsrail’in Suriye’yeyönelik askeri saldırılarının istikrarı bozduğunu ve bu ülkenin egemenliği iletoprak bütünlüğünü ihlal ettiğini, ayrıca bölgedeki gerilimi tırmandırdığınıdeğerlendirmişlerdir.
12. Suriye meselesine ilaveten, ortak ekonomik işbirliğini güçlendirmek içinfarklı alanlardaki üçlü eşgüdümü güçlendirme niyetini teyit etmişlerdir.
13. Bir sonraki Astana formatındaki Suriye konulu Uluslararası Toplantının enkısa sürede gerçekleştirilmesi için temsilcilerini görevlendirmede mutabıkkalmışlardır.
14. İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Hasan Ruhani’nin davetiüzerine, müteakip Üçlü Zirve’yi en kısa sürede İran İslam Cumhuriyeti’ndeyapmayı kararlaştırmışlardır.
Daha Fazla Yorum Yükle
0 Yorum Yapılmış