Avrupa'nın atacağı TANAP adımına Türkiye'nin onayı gerekiyor
ensonhaber.com

Avrupa, Azerbaycan'dan alınan doğalgazı iki katına çıkarmayı planlıyor.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Komisyonunun Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, dün Azerbaycan'dan doğalgaz alımını artırmak ve mevcut kapasiteyi iki katına çıkarmak için iyi niyet anlaşması imzaladı.

Von der Leyen, dün yaptığı açıklamada, "AB, daha güvenilir enerji"tedarikçilerine yöneliyor." ifadelerini kullanarak Avrupa'nın, Rus gazını ikame edecek çalışmaları sürdüreceğini belirtmişti.

Öncelik Türkiye'de

Ancak, Trans Anadolu Doğazgaz Boru Hattı (TANAP) için Türkiye ile Azerbaycan arasında 2012 yılı 26 Haziran'da imzalanan anlaşmanın 7. maddesinin 8 ve 9. fıkralarına göre, boru hattındaki ek kapasitede ilk kullanım hakkı Türkiye'ye tanınıyor.

Avrupa'nın atacağı TANAP adımına Türkiye'nin onayı gerekiyor

"Tüm doğalgazı öncelikle Türkiye Cumhuriyeti..."

Söz konusu fıkralarda, "Devletler, yıllık on altı (16) milyar metreküp başlangıç hacminin üzerindeki, Azerbaycan Cumhuriyeti’ne ait ve TANAP sisteminden taşınması planlanan tüm doğalgazı öncelikle Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki alıcılara teklif edileceğini kabul ederler. TANAP sisteminin yıllık otuz iki (32) milyar metreküplük başlangıç kapasitesinin üzerine genişletilmesi devletlerin karşılıklı anlaşmasına tabi olacaktır." ifadeleri yer alıyor.

Avrupa'nın Ankara'dan onay alması gerekiyor

Buna göre, Avrupa'nın almak istediği ek doğalgaz ve faydalanmak istediği kapasite için önce Türkiye ile anlaşılması ve Ankara'nın buna onay vermesi gerekiyor.

Avrupa'nın atacağı TANAP adımına Türkiye'nin onayı gerekiyor

Ek yatırımlara ihtiyaç

Toplam 1,3 trilyon metreküp kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahip Azerbaycan'dan Avrupa'ya gönderilen gazın artırılması için ek yatırımlara ihtiyaç duyuluyor.

Güney Gaz Koridoru kapsamında inşa edilen TANAP'ın Avrupa ayağı olan TAP'ın yıllık kapasitesi 10 milyar metreküp olarak hesaplanıyor. Bu boru hattının kapasitesinin iki kat artırılması planlanıyor.

"Rusya'dan çok daha fazla gaz..."

Rusya'dan yılda yaklaşık 155 milyar metreküp doğalgaz satın alan Avrupa'nın Azerbaycan'dan "çok daha fazla" gaz satın alması durumunda kayda değer bir ikame söz konusu olabiliyor.

Avrupa, Güney Gaz Koridoru'nda kapasite artışı istiyor ve bu kapsamda TAP'ın kapasitesinin 10 milyar metreküpten 20 milyar metreküpe çıkarılması teknik olarak mümkün görünüyor.

Avrupa'nın atacağı TANAP adımına Türkiye'nin onayı gerekiyor

Hedefler 5 yıldan önce mümkün değil

TANAP'ın kapasitesinin de 16 milyar metreküpten önce 24 milyar metreküpe, daha sonra 31 milyar metreküpe çıkartılması, yatırımlarla gerçekleştirilebilecek bir hedef olarak değerlendiriliyor. Bu hedeflerin ise 5 yıldan önce hayata geçirilmesi mümkün görünmüyor, kapasite artışları için yatırımlar yapılsa da ek protokoller ve anlaşmalar gerekiyor.