2021 Nobel Edebiyat Ödülü sahibini buldu

2021 Nobel Edebiyat Ödülü'nün kazananı belli oldu.

ZANZİBARLI EDEBİYATÇI KAZANDI

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ndeki basın toplantısında, ödül Zanzibar kökenli romancı Abdulrazak Gurnah'a verildi.

Gurnah'ın, "kültürler ve kıtalar arasındaki uçurumda sömürgeciliğin etkilerine ve mültecilerin kaderine kesin ve merhametli şekilde nüfuz etmesi" nedeniyle ödüle layık görüldüğü belirtildi.

Açıklamada, Gurnah'nın gerçeğe olan bağlılığının ve basitleştirmeden kaçınmasının dikkat çekici olduğu aktarılarak, "Romanları, basmakalıp betimlemelerden uzak ve bize dünyanın diğer yerlerindeki pek çok kişinin aşina olmadığı, kültürel olarak çeşitlendirilmiş bir Doğu Afrika'ya açıyor." ifadesine yer verildi.

73 yaşındaki yazar, ödülün yanı sıra 10 milyon İsveç kronu (1,1 milyon dolar) para armağanının da sahibi olacak.

113 ÖDÜL 117 SAHİP

Nobel Edebiyat Ödülü, şu ana kadar 113 defa 117 kişiye verildi. Diğer Nobel ödüllerinde, ortak çalışmaların daha fazla olması nedeniyle ödül paylaşımı daha yaygınken, Edebiyat dalının doğası gereği ödül paylaşımı sadece 4 defa gerçekleşti.

Ünlü ABD’li şarkıcı Bob Dylan, ‘büyük Amerikan şarkı geleneği içinde yeni şiirsel ifadeler yarattığı için’ 2016’da Nobel Edebiyat Ödülü’nü almıştı.

Orhan Pamuk 2006’da, Gabriel Garcia Marquez 1982’de, Jean-Paul Sartre 1964’te, John Steinbeck 1962’de, Albert Camus 1957’de, Ernest Hemingway 1954’te ve Winston Churchill 1953’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı.

ABDULRAZAK GURNAH KİMDİR

Abdulrazak Gurnah 1948'de doğdu ve Hint Okyanusu'ndaki Tanzanya'ya bağlı Zanzibar Adası'nda büyüdü ancak 1960'ların sonunda mülteci olarak İngiltere'ye geldi. Aralık 1963'te İngiliz sömürge yönetiminden barışçıl kurtuluşun ardından Zanzibar, Başkan Abeid Karume'nin rejimi altında Arap kökenli vatandaşlara yönelik baskı ve zulme yol açan bir devrim yaşadı; katliamlar yaşandı. Gurnah, mağdur etnik gruba mensuptu ve okulu bitirdikten sonra ailesini terk etmek ve o zamana kadar yeni kurulan Tanzanya Cumhuriyeti olan ülkeden kaçmak zorunda kaldı. On sekiz yaşındaydı. Babasının ölümünden kısa bir süre önce babasını görmesine izin vererek 1984'e kadar Zanzibar'a dönmesi mümkün olmadı. Gurnah, yakın zamanda emekli olana kadar Canterbury'deki Kent Üniversitesi'nde İngiliz ve Sömürge Sonrası Edebiyatlar Profesörü olmuştur.

Gurnah, 10 roman ve bir dizi kısa öykü yayınladı. Mülteci sorununun teması, eserinin tamamında işliyor. 21 yaşında İngiliz sürgününde yazmaya başladı ve Swahili ilk dili olmasına rağmen İngilizce onun edebi aracı oldu. Zanzibar'da Swahili dilinde edebiyata erişiminin neredeyse sıfır olduğunu ve ilk yazılarının kesinlikle edebiyat olarak sayılamayacağını söyledi. Arap ve Fars şiiri, özellikle Binbir Gece Masalları, Kur'an'ın sureleri onun için önemli bir kaynaktı.