Kadıköy’de, Haydarpaşı Garı’ndaki kazılarda askeri sığınak bulundu

İstanbul’un Kadıköy ilçesinde, tarihi Haydarpaşa Garı’nda yapılan çalışmalar sürüyor.

Eskiden Körler Ülkesi olarak da anılan Khalkedon'un tarihine ışık tutan Haydarpaşa Garı kazılarında, 140 bin metrekarelik alanın 68 bin metrekaresindeki çalışmalar tamamlandı.

Peronların kaldırılmasıyla bölgede Helenistik döneme ait bir mezar, yeni bir çoklu mezar, bir döküm atölyesi ile peron alanı dışında Osmanlı döneminden kalma bir çeşme, Bizans dönemine ait bir ayazma, 2. Dünya Savaşı zamanında kurulan bir sığınak bulundu.

SİKKE SAYISI 12 BİNE ÇIKTI

Ayrıca, bugüne kadar çıkarılan sikkelerin sayısı 20 bin ve iyi durumda olan ve okunabilen sikke sayısı ise 12 bine çıktı.

Helenistik döneme ait yani 3 yüzyılda inşa edilen mezar anıtı olduğu düşünülen bir kalıntı, kazı alanından çıkan en eski eser olarak kayıtlara geçti.

TEMİZ SU BORULARI BULUNDU

Kare formuna yakın bir yapıda olan kalıntıda bir de mermer lahitin yanı sıra, hemen yanında 5’inci veya 6’ncı yüzyılda yapıldığı düşünülen temiz su boruları bulundu.

Peronların kaldırılmasıyla tespit edilen Bizans dönemine yani 10’uncu ve 11’inci yüzyıllara ait mezarda, 8 kişinin kemikleri bulundu.

YAPI KOMPLEKSİ ORTAYA ÇIKTI

Ayrıca, peronların altındaki alanda 5 bölmeli önemli bir yapı komplesi ortaya çıkarıldı. İçinde sikke ve çanak çömleklerin bulunduğu yapı kompleksinin, 4’üncü veya 5’inci yüzyıllardan kaldığı belirlendi.

Zemininde mermer blokların bulunduğu kompleksin özellikleri ise kazı çalışmalarıyla birlikte gün yüzüne çıkacak.

Kazı sırasında milattan önce 5’inci yüzyıldan olduğu belirlenen, ilk sikkelerinden biri tabakasında tespit edildi. Bizans dönemine ait hala su akan ayazmanın yapısı ise bloklarla desteklenerek korunuyor.

Bunun yanı sıra Kadıköy'de bulunan Halid Ağa çeşmelerinin bir tanesi de gar sahasında bulundu. Osmanlı döneminde 1790 yılında yapılan çeşme, daha sonra 1836'da Adülmecit tarafından tekrar onarıldı.

2 GİRİŞLİ ASKERİ SIĞINAK BULUNDU

Haydarpaşa kazı alanında uzunluğu 400 metre olan ve 1940'lı yıllarda inşa edilen 2 girişli bir sığınak bulundu.

2. Dünya Savaşı sırasında olası bir saldırı durumunda askerlerin korunması için inşa edilen sığınağın içerisinde elektrik panoları ve tuvaletlerin de bulunduğu görüldü. 2 metre genişliğinde ve 2 metre 40 santim yüksekliğindeki sığınağın, tünellerden oluştuğu belirlendi.

Kadıköy’de, Haydarpaşı Garı’ndaki kazılarda askeri sığınak bulundu VİDEO

HER ADIMIMIZI KURUL KARARIYLA YÜRÜTÜYORUZ”

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürü Yalçın Eyigün, çalışmalar hakkında verdiği bilgilerde şu ifadeleri kullandı:

"Toplam 140 bin metrekare bir kazı alanı hedefimiz var, bunun 68 binini tamamladık. Arkeolojik kazılarımız devam ediyor. 250'yi bulan işçimiz, 15 arkeoloğun denetiminde ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü'nün denetiminde koruma kurullarının kararları doğrultusunda çalışıyor. Alanın kazılarına ilişkin 50'den fazla kurul kararı aldık, her adımımızda kurul kararlarıyla yürüyoruz.

“BUGÜNE KADAR 255 MİLYON LİRA HARCADIK”

Bundan sonra sadece Haydarpaşa Garı değil, sadece tren değil, Haydarpaşa Garı ve arkeolojik bir kazı alanı, arkeolojik bir park, endüstriyel miras müzemiz diye 3 fonksiyon olmasını planlıyoruz. Toplam alanımız 475 bin metrekare. İşimiz bittiğinde sadece 75 bin metrekaresi demir yoluyla ilişkili alanlar olsun. Gerisinde açık hava müzesi, kapalı müzeler, sergi alanları ve seyir koridorları olsun. Arkeolojik kazılar ve buranın yeniden ihyası, endüstriyel miras ve arkeolojik park alanı için bugüne kadar 255 milyon lira harcadık. Toplamda 700 milyon lirayı bulacağını öngörüyoruz. Bunlar tamamen Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’mızın bütçesiyle harcanıyor. Sayın Bakanımız da buradaki eserlerin ortaya çıkması ve halkımızla buluşması için çok hassas. Burada yaptığımız projeleri kendisine sunuyoruz.

“ASKERİMİZİN TEDBİREN YAPTIĞI SIĞINAKLAR VAR”

Burada aynı anda 500 kişiyi ağırlayabilecek kadar geniş bir alanda çalışmamız var. Burada adını kamuoyunun bilmediği çeşitli yapılar var. Mesela bir muhacir misafirhane binası diye Osmanlı'nın yaptığı bir özel konaklama evi var. Bu konaklama evini açmak istiyoruz, 1942'de askerimizin 2. Dünya Savaşı tedbiren yaptığı sığınaklar var, 400 metre uzunluğunda, galeriler bunlar, genişliği 2 metre, yüksekliği 2.40 metre olan çok özel galeriler.

“70 BİN METREKAREYİ GEÇMEYEN BİR DEMİR YOLU PLANINI KESİNLEŞTİRDİK”

Bundan sonra hedefimiz pandeminin müsaade ettiği ölçüde, tedbirlerimizi alarak, işçi sayısını artırmak. Ama aynı zamanda arkeolojik kalıntılarla karşılaştığımızda bunu kurula götürüyoruz ve onların kararlarına göre adım atıyoruz ve dolayısıyla bir hedef iş programı bildiremiyoruz. Ama biz şu an 70 bin metrekareyi geçmeyen bir demir yolu planını kesinleştirdik. Yani arkeolojik kazıları tamamladığımız, defalarca revize ettiğimiz bir projemiz var. Artık finalize oldu diyebilirim.

“HEDEFİMİZ 2 YIL İÇİNDE TAMAMLAMAK”

Bundan sonraki hedefimiz hem bir yandan henüz açılmamış alanlarda arkeolojik kazıları genişletmek ama aynı zamanda kesinleşmiş alanlarda projemizi geliştiriyoruz. Kapalı mekanların, açık hava müzesinin tasarımını devam ettiriyoruz. Hedefimiz 2 yıl içerisinde bunları tamamlamak."

“BU KADAR GEÇ ROMA ERKEN BİZANS SİKKESİNE RASTLADIĞIMIZ BAŞKA BİR ALAN YOK”

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Rahim Asal ise konuya ilişkin açıklamalarında şu sözleri kullandı:

"Peronun kaldırılmasıyla ortaya çıkan geç Roma, erken Bizans yapısı 4-5. yüzyıla tarihlenen bir yapı kalıntısı var, çok güzel mimari plan veren bir yapı. Bunun hemen bitişiğinde muhtemelen orta Bizans döneminde maden eritme atölyesi gibi kullanıldığını tahmin ettiğimiz ocaklar tespit ettik. Saray kalıntısı olacağını düşündüğümüz binanın etrafındaki kalıntılar ortaya çıkmaya başladı. Bir mimari bütünlük verip bizim daha çok arkeolojik bilgiye ulaşmamızı sağladı. Şu anda 45 alanda İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü arkeolojik kazı yapıyor. Ama bu kadar sikke, özellikle de geç Roma, erken Bizans sikkesine rastladığımız hiçbir alan yok. Yaklaşık 12 bin şu anda tespitimiz. Bir de sadece sayı değil, verdiği bilgiler de çok önemli. Mesela Khalkedon'un ilk sikkelerinden biri, milattan önce 5. yüzyıla tarihlenen ilk sikkelerinden biri burada kazı sırasında tabakasında tespit edildi. Bu çok önemli bir şey. Daha önceden vardı bu sikkelerden ama bir kazıda ilk kez çıkıyor. Kazıda çıkmasının önemi de tabası ve verdiği bilgiyi artırıyor.”