Antik çağda çocuk oyunları ve oyuncaklar

Tıpkı günümüzde olduğu gibi çok uzun yıllar önce de oyuncaklar hayatımızdaydı. Bununla ilgili ilk bulgular tam 2.500.000 yıl öncesine dayanıyor. Paleotik ve Neolitik dönemlere ait duvar resimleri ve kemikten aletler ile Tunç Çağı’na ait çıngıraklar müzelerde hala yerini koruyor. Oyuncaklar başta pişmiş toprak olmak üzere, fil dişi, kemik, mermer, balmumu, deri ve bezden yapılıyordu. Çoğunlukla elle şekillendiriliyordu. M.Ö. 5. yüzyıldan sonra kalıplarla yapılmaya başlandı. Ağaçtan, kemikten, topraktan, cam ve metalden yapılan hammaddesi doğada bulunan her şeyle oyuncak yapılabiliyordu. Bu bilgileri Aktüel Arkeoloji Dergisi'nden edindik. www.aktuelarkeoloji.com.tr ANTİK ÇAĞLARDA AŞIK OYUNLARI OYNANIYORDU Oyunlar genellikle, koyun ve keçi gibi hayvanların ön dizlerinde bulunan ve aşık adı verilen eklem kemiğiyle oynanıyordu. Aşık oyunu antik çağlarda hem çocuklar hem de yetişkinler tarafından tercih edilen oyundu. Her aile çocuğunun sahip olabileceği aşık kemikleri, ekonomik durumlarına göre mermer, bronz, fil dişi veya camdan oluyordu. PENTALİTHA GÜNÜMÜZDEKİ BEŞ TAŞLA AYNI Kadın ve çocuklar arasında yaygın olan Pentalitha oyununda beş aşık kemiği kullanılıyordu. Oyuncu havaya bir aşık kemiği fırlatıyor ve o düşene dek yerden diğer aşık kemiğini alıp, düşmekte olan kemiği yakalıyordu. Bu oyun günümüzde beş taş olarak hala oynanıyor. MİSKETİN ATASI EİS OMİLLAN Erkek çocukların arasında yaygın olarak Eis Omillan, oyuncu tarafından belli bir mesafeden aşık kemiği fırlatmak suretiyle yere çizilmiş daire içerisindeki aşık kemiklerinin daire dışına çıkarılmasıyla oynanıyordu. Bu bildiğimiz misket oyununun atası. TEK Mİ ÇİFT Mİ: PARİMPAR Taş, fındık ve sikke kullanılarak oynanan Parimpar oyununda iki oyuncudan birini eline sakladığı aşık kemiklerinin toplamı tek mi çift mi diye soruluyor. Günümüzdeki tek mi çift mi oyunuyla aynı. ANTİK ÇAĞDA OYUNCAKLAR M.Ö 5. Yüzyılda aile oyuncaklarda pişmiş toprak, bez veya bronz kullanılarak eşek, at, domuz, köpek, horoz, kaz, fare, kaplumbağa, aslan, timsah gibi evcil ve yabani hayvanların minyatür halleri tekerlekli ya da tekerleksiz şekilde üretiliyordu. BİLDİĞİMİZ ÇINGIRAK: PLATAGİ Genellikle 0-2 yaş grubu çocuklara hitap eden ve çıngırak olarak algılayabileceğimiz oyuncaklar, eski çağlarda genellikle pişmiş toprak, deri, ahşap, kemik veya bronzdan yapılıyordu. İçine de ses çıkarması için pişmiş toprak parçacıkları, tohum, boncuk veya kurt dişi konuyordu. PLAGONES BEBEKLERİ BAKİRELİKTEN ANNELİĞE GEÇİŞİN SEMBOLÜYDÜ Antik çağda pişmiş toprak, ahşap, kemik, fildişi, mermer, bez, deri, keten ve balmumu gibi çeşitli malzemelerden oyuncak bebekler yapılıyordu. Çoğunlukla kadın olarak şekillendirilen oyuncak bebeklerin erkek olanları da vardı. İlk olarak M.Ö 3. binde Mısır’da görülen oyuncak bebekler M.Ö 8-7.yüzyılda Yunanistan’da görülmeye başlıyor. M.Ö 5.yüzyıl ortalarından itibaren bebeklerin çıplak yapılmaya başlaması, çocukların onlara elbise giydirmesini sağlıyordu. Hatta eski Yunan’da genç kızlar evlendiği zaman bakirelikten anneliğe geçişin sembolü olarak bebeklerini Artemis başta olmak üzere Afrodit, Athena veya Demeter’e sunuyordu. ERKEKLER OYUNCAK ARABALARI APOLLON VE HERMES’E SUNARDI Antik Çağ’da oyuncak arabalar, bir dingile bağlanmış iki veya dört tekerle bu tekerlerin taşıdığı bir platform, kasa veya oturma yerinden meydana geliyordu. Arabaların küçük olanları iple çekilirken, büyük olanlarının içine çocuklar oturabiliyordu. Erkek çocukları da büyüdüğü zaman oyuncak arabalarını Apollon veya Hermes’e sunuyordu.

Antik çağda çocuk oyunları ve oyuncaklar

Oyuncakların her ne kadar tarihi çağlara girilmesiyle ortaya çıktığı kabul edilse de, 2.500.000 yıl önceki oyuncakların da günümüzdeki oyun ve oyuncaklarla tıpa tıp benzeyen özellikleri var.